woensdag 26 juni 2019

Op weg naar objectief meetbare geldcreatie!

De zaak is heel duidelijk:
In gans de geschiedenis zijn alle, dat wil dus zeggen alle, experimenten met fiat geld (geld dat uit het niets gecreëerd wordt zonder degelijk onderpand) faliekant afgelopen. De beresterke Zwitserse frank verloor sinds zijn introductie eveneens meer dan 95% van z'n koopkracht zodat ik dat verhaal eveneens bij de categorie "rampzalig" onderbreng.

Recent moesten de ECB en de Federal Reserve openlijk toegeven dat hun monetaire experimenten geen enkel resultaat opgeleverd hebben en dat zij zodoende genoodzaakt zijn om hun gratis geld politiek verder te zetten.  In Japan doen ze dat al dertig jaar en ook daar is het resultaat na drie decennia nog altijd nul.  Er wordt steeds meer geld gecreëerd om schulden te financieren die voor kunstmatige groei moeten zorgen.  De instituten die inflatie moeten bestrijden proberen met alle middelen inflatie te bewerkstelligen, een gevaarlijke paradox want inflatie is een monster dat oncontroleerbaar wordt eenmaal het ontwaakt.  Het grote probleem is natuurlijk dat dat nieuwe geld niet bij de mensen terechtkomt die door hun aankoopgedrag die inflatie op gang kunnen brengen.  Dat geld vloeit naar partijen die dat eigenlijk niet nodig hebben en het gebruiken om vastgoed, aandelen, obligaties, kunstwerken... naar steeds hogere regionen te pushen.  Vandaag stond in De Tijd een artikel dat hogere beurskoersen garandeert omdat de centrale bankiers hun geldkranen opnieuw open zullen draaien.  Mensen zijn wanhopig op zoek naar rendement en gaan daarom steeds meer risico's nemen waardoor bepaalde activaklassen schijnbaar enkel hoger kunnen.  Enkel dankzij de lage rente kunnen normale mensen nog vastgoed kopen omdat ze omwille van die absurd lage rente meer kunnen lenen doch het profijt van die lage rente verdampt door de hogere vastgoedprijzen die daarvan het gevolg zijn.  Dat verse geld wordt gedekt door schulden die nooit terugbetaald zullen worden en zodoende evolueren we langzaam maar zeker richting monetaire reset waarbij de schulden weggetoverd zullen worden en we met een propere lei terug kunnen beginnen.  Maak U geen illusies, voor gewone mensen met schulden zullen aparte regels gelden zodat goedkoop lenen om onroerend goed of aandelen te kopen tegen hoge prijzen geen goed idee is voor gewone stervelingen!

We zijn in een vicieuze cirkel beland net als de gokker die in het casino zijn inzet blijft verdubbelen als hij verliest.  Vroeger waren centrale bankiers nog in belangrijke mate onafhankelijk doch na de Eerste Wereldoorlog werd die onafhankelijkheid langzaam maar zeker verpulverd door politieke inmenging en zodoende verdween de laatste beschermingswal om de politici in toom te houden.  Politici willen nu eenmaal herkozen worden en zijn dus niet bereid om de nodige pijnlijke maatregelen te nemen om de situatie gezond te houden of te saneren.  De huidige crisis is een rechtstreeks gevolg van het feit dat Richard Nixon op 15 augustus 1971 de dollar-goudstandaard opblies waardoor men vanaf dat moment ongelimiteerd geld kon creëren met schulden als onderpand.  Mensen als voormalig FED voorzitter Paul Volcker probeerden de zaak nog wel gezond te houden doch nadat men in 1987 de grootste beurscrash aller tijden oploste door massaal verse liquiditeiten in het systeem te pompen was het hek van de dam en werd dit desastreuse recept bij iedere crisis opnieuw ingezet.  De gokkers verloren keer op keer doch bleven telkens weer hun inzet verhogen.  Die inzet is momenteel opgelopen tot een niveau dat voor gewone stervelingen niet meer te vatten is.

Op een bepaald moment gaat deze waanzin uiteraard op zijn limieten stoten en dat zal gebeuren op het ogenblik dat de mensen eindelijk de realiteit aanvaarden.  De zaak is zo duidelijk en makkelijk te begrijpen doch omwille van psychologische redenen weigeren zelfs de meest verstandige soortgenoten de waarheid onder ogen te zien.  De gevolgen van het monetaire wanbeleid zijn namelijk zodanig allesomvattend dat alles op z'n kop gezet zal worden en daar moeten conservatieve wezens nu eenmaal niet van weten, die hebben liever dat alles hetzelfde blijft.  En aangezien we in de Westerse wereld, als we eerlijk zijn, in feite in een aards paradijs leven is de conservatieve reflex goed te begrijpen.  Nog nooit in de geschiedenis hebben mensen zo lang en zo rijk geleefd als wij, nog nooit hebben mensen het zo goed gehad als wij!  Maar aangezien deze bijwijlen decadente levensstandaard een gevolg is van kunstmatige groei die gefinancierd wordt door steeds meer schulden zouden er bij iedereen alarmbellen moeten rinkelen.  Wees eerlijk met jezelf, bekijk de situatie zoals ze is en trek er je conclusies uit.  Geloof je dat een kunstmatige situatie, die het gevolg is van een schuldenorgie, oneindig kan blijven duren?  Doe dan rustig je gewone dingetje.  Voel je aan je kleine teen dat er iets niet klopt?  Neem dan de nodige voorzorgen.

De situatie is helder en klaar:
We moeten terug naar een systeem waarbij het creëren van geld opnieuw gelinkt wordt aan objectief meetbare criteria die voor de nodige zekerheid kunnen zorgen.  Eens puntje bij paaltje komt zullen mensen zodanig verdwaasd achterblijven en zal het vertrouwen, waarop gans het huidige systeem gebouwd is, volledig weggeveegd worden.  Jan met de pet zal op dat moment geen nieuwe avonturen, met zaken die hij niet begrijpt, willen accepteren.

Op dat ogenblik blijven er weinig opties open en in mijn ogen kan enkel fysiek goud, al zesduizend jaar een symbool van rijkdom en macht, voor dat vertrouwen zorgen.  Eerlijk als goud, dat gezegde is er niet zomaar gekomen!  Goud schept vertrouwen, gouden juwelen geef je aan mensen die je graag ziet en worden gekoesterd, gouden raad is goud waard...

Iedere dag krijg ik vragen over zilver en dan wordt er steeds verwezen naar de historische goud-zilver-ratio.  Zilver heeft lang een monetaire rol gespeeld doch vanaf het moment dat er voldoende goud voorhanden was om die rol over te nemen werd zilver monetair gezien buitenspel gezet.  Men heeft het korte tijd geprobeerd met de dubbele standaard of het bimetallisme doch dat liep uit op totale chaos en werd al vlug begraven.  Zonder de huidige technologie zou zilver nog een kans maken doch waar aan het eind van de negentiende eeuw nog meer dan negentig procent van alle transacties cash werden afgehandeld is dat met de technologische mogelijkheden van vandaag niet meer het geval.  Zelfs in een land als Kenia verloopt vandaag meer dan 90% van het betalingsverkeer telefonisch of giraal.  Uiteraard zal zilver, net als andere grondstoffen en vaste activa zijn waarde behouden doch het zal niet in dezelfde mate profiteren als het goud moet geherwaardeerd worden om terug als monetair anker te kunnen fungeren.  Ik heb de voorbije twintig jaar veel zilver gekocht doch voornamelijk in de vorm van gebruiksvoorwerpen als schotels, suikerstrooiers, bestekken, serviezen...  In dat wereldje kon je de voorbije decennia mooie kunststukken kopen voor de smeltprijs van het zilver.  Hetzelfde geldt trouwens voor speciale herdenkingsmunten die bij uitgifte voor een veelvoud van de zilverprijs verkocht werden en die nu voor amper de waarde van het zilver verhandeld worden.  In feite luidt mijn advies voor zilver hetzelfde als voor kunst: Koop het omdat je het mooi vindt, niet om er geld mee te verdienen.  Zoveel te beter als je er achteraf toch veel geld mee verdient doch dat mag niet de drijfveer zijn.  Als je jezelf wilt voorbereiden op een monetaire reset blijft goud voor mij de enige optie.

woensdag 19 juni 2019

Brood: van 0,13 naar 350 miljard mark!

Het feit dat Joegoslavië op 1 januari 1994 een nieuwe dinar invoerde die gelijk was aan 100.000.000.000.000.000.000 pre-1990 dinar zegt niet zoveel omdat dergelijke absurde bedragen het menselijk verstand te boven gaan.   Aan de hand van de evolutie van de prijs van een brood in Duitsland tussen 1914 en 1924 kunnen we het fenomeen hyperinflatie op een meer begrijpelijke manier voorstellen. 

Ziehier de prijsevolutie van een kilogram brood in Duitsland tussen 1914 en 1924: 

In 1914 betaalde een Duitser 0,13 mark voor een brood; 

In 1918 kostte datzelfde brood 0,22 mark (+69%); 

In 1920 steeg de broodprijs tot 1,20 mark (+445%); 

In juni 1922 was de broodprijs gestegen tot 3,50 mark (+192%); 

In januari 1923 bedroeg de broodprijs 700 mark (+20.000%); 

In mei 1923 was de kostprijs van een brood gestegen tot 1.200 mark (+71%); 

Op 25 juli 1923 was de broodprijs gestegen tot 100.000 mark (+8.233%); 

Op 2 september 1923 moest je twee miljoen mark neertellen voor een brood (+1.900%): 

Op 20 oktober 1923 kostte een brood 670 miljoen mark (+33.498%): 

Op 1 november 1923 betaalde een Duitse burger 3 miljard mark voor een brood (+347%); 

Op 15 november 1923 steeg de broodprijs tot 80 miljard mark (+2.566%). 

Op die vijftiende november 1923 kostte een pint bier 50 miljard mark. 

Op diezelfde vijftiende november 1923 introduceerde de Duitse regering een nieuwe munt genaamd de Rentemark. De Rentemark werd gewaarborgd door al het land en de industrie die in handen van de Duitse overheid was. 
Eén nieuwe Rentemark was gelijk aan 1.000 miljard oude marken. 

Nu het geld terug gedekt was door bestaande activa in plaats van beloftes van politici stabiliseerde de nieuwe munt doch quasi alle Duitse burgers bleven geruïneerd achter.  We zijn niet op de hoogte van klachten van mensen die hun vertrouwen aan gouden marken geschonken hadden.

Begin 1924 kostte een brood opnieuw 0,35 Rentemark. 
In oude marken was dat 350 miljard mark of 337% meer in vergelijking met 15 november 1923.

Hyperinflatie, de versnelling op het eind!

De Duitse angst voor inflatie spruit voort uit de ervaringen na de Eerste Wereldoorlog toen de waarde van de Duitse mark volledig werd weggeveegd.  In een poging om te voldoen aan de astronomische herstelbetalingen die het land moest ophoesten, werd in Duitsland toen op grote schaal papiergeld aangemaakt, dat vervolgens werd verkocht tegen vreemde valuta.
Gevolg: de al uit de oorlog daterende inflatie rees de pan uit en veel Duitsers zagen hun spaargeld in rook opgaan. 

Hyperinflatie aan het werk:

in de zomer van 1914 kostte een Amerikaanse dollar 4,2 mark;
Januari 1920 kostte één USD 645,8 mark;

Januari 1923 één dollar = 17.972 mark
November 1923: op het hoogtepunt van de inflatiegolf kreeg je voor een Amerikaanse dollar maar liefst 4.200.000.000.000 mark of 4.200 miljard mark!
Nog een cijfer: voor een brood dienden de Duitsers op een bepaald moment 140 miljard mark neer te tellen en de brandwaarde van een bundel bankbiljetten was hoger dan de kolen die je er voor kon kopen.


Je ziet hier mooi de versnelling in de laatste fase van het fenomeen hyperinflatie:
In de drie jaar tussen januari 1920 en 1923 steeg de waarde van de dollar van 646 naar 17.972 mark (maal 28 op drie jaar):
Elf maanden later kostte een dollar 4.200 miljard mark (maal 234 op elf maanden).

Tot slot een nuchtere vaststelling: Tot en met 2012 stond Duitland hard op de rem om de monetaire kamikazepolitiek van de ECB binnen de perken te houden.  Recent lijkt de Duitse lust om de dwaze acties van de ECB in te perken compleet stilgevallen.  Zou de dramatische toestand bij de Deutsche Bank daar voor iets tussen zitten?

Er zijn ontelbare voorbeelden van hyperinflatie doch de Duitse spreekt het meest tot de verbeelding omdat men hierin de aanzet tot de Tweede Wereldoorlog ziet.  De grootste hyperinflatie uit de geschiedenis speelde zich af in 1946 in Hongarije waar  op 1 augustus 1946 de ronde som van 400 octiljoen pengö omgezet werd in één nieuwe forint. 400.000.000.000.000.000.000.000.000.000 pengö lijkt een faire deal voor een nieuwe forint.  Als je dan vierhonderd miljard op je rekening hebt staan....

Goud, het echte geld!

De jongste weken word ik overstelpt met vragen over goud. Na decennialange anti-goudpropaganda is het feit, dat mensen niet meer goed weten hoe met goud om te gaan, wellicht een normaal gegeven. De meest gestelde vragen zijn: Waarom stijgt de goudprijs niet sterker?  Hoe koop ik het best goud?  Hoe komt het dat die goudprijs niet stijgt als die centrale banken zoveel geld in het systeem blijven pompen?  De beurzen stijgen, obligatieprijzen zitten in de stratosfeer, vastgoed blijft stijgen en dat goud blijft maar ter plaatse trappelen?

Goud is de koortsthermometer van het financieel systeem en al gedurende zesduizend jaar een symbool van rijkdom en macht.  Daarom stellen de makers van het waardeloos geld, dat gedekt wordt door schulden die nooit terugbetaald kunnen worden, alles in het werk om de massa weg te houden van deze voor hen levensgevaarlijke materie.  Immers, bij een forse uitbraak van de goudprijs zullen heel veel twijfelaars mee op de trein springen en een kettingreactie veroorzaken met een totaal verlies van vertrouwen in het huidige monetaire systeem tot gevolg.  Dat is trouwens ook de reden waarom periodes van hyperinflatie altijd traag op gang komen doch op een gegeven moment op korte termijn tot hallucinante waardeverliezen leiden.  Het spelletje van de Westerse en Japanse centrale bankiers kan enkel standhouden zolang meer dan 95% van de mensen het spel blijft meespelen.  De grens ligt wellicht op twee procent doch ik houd eraan om altijd een stevige veiligheidsmarge te nemen.  We gaan dus uit van de overdreven veronderstelling dat het bedrog enkel stand kan houden als meer dan 95% dat bedrog als een normale zaak beschouwen en geloven dat het in hun eigen belang is dat ze dat bedrieglijke spel blijven meespelen.

Er bestaat maar één manier om goud te kopen en dat is fysiek al de rest is Spielerei.
Toch is slecht één procent van de wereldgoudhandel fysiek;
99% is virtueel via futures, opties, termijncontracten, goudrekeningen enzovoort.

De goudmarkt wordt beheerst door de zogenaamde bullion banks die de goudhandel al decennialang controleren en manipuleren.  Deze bullion banks houden de goudprijs kunstmatig laag door vele malen meer virtueel goud te verkopen dan ze fysiek goud als reserve aanhouden.  Momenteel wordt geschat dat deze bullion banks iedere kilogram goud, die ze effectief in hun koffers hebben zitten, meer dan zeshonderd keer verkocht hebben.  Er lopen dus zeshonderd gelukkigen rond die geloven dat ze recht hebben op die ene kilogram en dat ze die gaan krijgen als ze erom vragen.  Dat zoiets problematisch wordt op het moment van de waarheid hoeft verder geen betoog.

Dan komen we bij de kern van de zaak:
Die bullion banks zijn commerciële ondernemingen die geld willen verdienen en iedereen weet dat je grote risico's loopt als je veel meer goederen (goud) gaat verkopen dan je bezit.  Een hefboom van zeshonderd is per definitie dodelijk en dus rijst de vraag waarom die goudhandelaars zulke oncontroleerbare risico's nemen?  Waarom doet een commerciële privé onderneming zaken die neerkomen op financiële zelfmoord?

Het enigma is echter veel kleiner dan op het eerste zicht lijkt.  De grote poppenspelers, die gans het marionettentheater beheren, hebben er via hun politieke vrienden voor gezorgd dat er wetten werden gemaakt die bepalen dat de bullion banks hun contracten mogen afwikkelen in waardeloze cash als er op een bepaald moment meer goud wordt opgevraagd dan er in hun reserves zit.  Zo eenvoudig is dat.  Zij kunnen zodoende zoveel  virtueel goud verkopen als ze willen omdat ze bij afwikkelingsproblemen af mogen rekenen met waardeloze vodjes papier.

Gelet op de enorme hoeveelheden liquiditeiten die de centrale bankiers de jongste decennia in het systeem pompten zou de goudprijs vandaag veel hoger dan 5.000 dollar per ounce troy (31,10 gram) moeten staan doch hij blijft nu al zes jaar hangen tussen 1.100 en 1.400 dollar per ounce.  Hiervan wordt gretig gebruikgemaakt door onder andere Rusland en China die sedert het uitbreken van de financiële crisis hun conclusies getrokken hebben en die niet gebonden zijn aan de geheime deals van het Westen en Japan.  Hier ligt ook de reden waarom de ECB, de Federal Reserve, The Bank of England en de Bank of Japan geen kilogram goud bijkopen.  Zij creëren onwaarschijnlijke hoeveelheden vers fiat geld waarmee ze allerhande rommel opkopen doch waardevol goud staat niet op hun kooplijst omdat dit al hun pogingen om de goudprijs laag te houden teniet zou doen.

In de kern is het dus allemaal veel eenvoudiger dan het lijkt.  We bevinden ons vandaag op een belangrijk kantelpunt in de geschiedenis.  Toen Richard Nixon op 15 augustus 1971 het Bretton-Woods akkoord of de goud-dollarstandaard opblies, opende hij de deur voor politici om zoveel geld te creëren als ze nodig hadden om hun korte termijnproblemen op te lossen.  Dat zoiets tot een orgie van schulden zou leiden voorspelde mijn leraar economie in 1974 en zijn verhalen wekten mijn interesse voor de beurs en het goud.  Toen de VS in 1987 de grootste beurscrash uit de geschiedenis oplosten door massa's vers geld in het systeem te pompen eindigde het voorspel en begon de hoofdakte die op haar beurt eindigde bij het uitbreken van de crisis in 2008 waarna we aan de epiloog begonnen.

Na het uitbreken van de crisis in het najaar van 2008 werden wereldwijd wijze mensen opgetrommeld om uit te dokteren wat er verkeerd gelopen was.  Geloof het of geloof het niet doch alle verantwoordelijken voor de crisis (bankiers, regelgevers, wetgevers, overheden allerhande) hadden geen flauw benul wat er gebeurde toen de storm in 2008 losbarstte.  En toen kwamen de conclusies van die wijze mannen en die waren verbazend gelijklopend!  De crisis was het gevolg van:
1. Te veel schulden;
2. Een rente die te laag was om het risico van die schulden te dekken;
3. Financiële instellingen die te groot geworden waren om failliet te laten gaan.

Tien jaar later:
1. Nog veel meer schulden, iedere dag meer!
2. Rente op nul en in vele gevallen zelfs onder nul!
3. Nog grotere financiële spelers die te groot geworden zijn om gered te worden!

Als je tot drie kunt tellen weet je hoe deze epiloog gaat eindigen.
Kamiel Spiessens zong het al een aantal jaren geleden:
"Het isj niet moeilijijijk, het isj gemakkelijijijk!"

woensdag 5 juni 2019

Bezoek ECB mei 2020

Ondertussen heb ik een formeel verzoek gedaan om volgend jaar in de eerste helft van mei een bezoek aan de ECB te mogen brengen.  Het is de bedoeling om dit bezoek enkele dagen voor de algemene vergadering van de Nationale Bank te organiseren en eventueel enkele geïnteresseerde journalisten uit te nodigen.  Na mijn vorige post hieromtrent bleek dat de meeste geïnteresseerden er voor opteerden om er een driedaagse citytrip van te maken.

De vorige bezoeken waren allemaal eendagsreizen en dat was inderdaad een relatief zware beproeving met een heel vroeg vertrekuur en een late thuiskomst.  Frankfurt is een mooie stad waar veel te beleven valt en indien er interesse is kan ik eventueel ook een bezoek aanvragen bij de Bundesbank.  Het gebouw van de Bundesbank is een bescheiden optrekje in de schaduw van de imposante toren van de Deutsche Bank, hopelijk staat die in mei 2020 nog recht.  Ik heb bij de Bundesbank in de voorbije jaren toch al verschillende conferenties bijgewoond en een aantal interessante contacten gelegd.

Momenteel zijn er een twintigtal aandeelhouders die hun interesse lieten blijken en dat is het minimumaantal dat ik in gedachten had.  Minimum twintig en maximum veertig deelnemers, zo heb ik het doorgegeven aan het visitor centre van de ECB.

Geïnteresseerden mogen nog altijd mailen op erikgeenen@hotmail.com .