maandag 19 augustus 2013

Kritische econoom voelt zich geïntimideerd

Knack publiceerde een openhartig interview met twee kritische economen, die geen blad voor de mond nemen. Eén van hen, Ivan van de Cloot, beschuldigt een minister van totaal ontoelaatbaar gedrag en lanceert vandaag een opmerkelijk moreel appel.
Knack publiceerde een interview met Ivan Van de Cloot en Johan Van Overtveldt. Het weekblad schrijft op de webversie:
Er zijn in Vlaanderen geen twee economen die zo ijverig, zo hardnekkig en zo snoeihard zijn voor de politieke machtshebbers.’

Twee opvallende citaten uit de mond van Van de Cloot geven de toon aan van het vraaggesprek:

(1) ‘Onlangs reisde er een belangrijke Vlaamse handelsmissie naar de Verenigde Staten. Ik was er niet bij, maar achteraf kreeg ik volgend bericht van wat er gezegd is. (neemt een papier en schraapt de keel): ‘Op de exportmissie in Houston vertelde een topminister aan de journalisten dat iedereen die kritiek had gegeven op het ACW, één voor één zouden worden aangepakt. En terwijl hij dat vertelde, maakte hij van zijn hand een revolver en schoot hij.’ Ik ken de context van die uitspraak niet. Ik weet niet of de politicus in kwestie iets had gedronken of niet. Ik weet wel dat ik het er ver over vind.’ (Kris Peeters en Hilde Crevits namen deel aan die handelsmissie, merkt Knack op. Hilde Crevits behoort tot de ACW-vleugel van haar partij. Indien het verhaal inderdaad Crevits betreft, wordt het voor haar onmogelijk om als minister aan te blijven. Opmerkelijk dat deze potentiële politieke bom bij plaatsing van dit stuk - 8:30 uur - nog niet werd opgepikt door het vrt-radionieuws, noch door de webversies van De Morgen, De Standaard of deredactie.be)

(2) ‘In IJsland draaien ze zo iemand achter de tralies. In België mag Swiggers de vereffenaar van haar eigen faillissement zijn. (zucht) Je krijgt dat in geen enkel serieus land uitgelegd.’ (Francine Swiggers is topvrouw bij Arco, de coöperatieve holding van het ACW.)

Vanmorgen publiceerde Ivan Van de Cloot een ‘moreel appel’ waarin hij oproept tot morele ondersteuning.  Wij nemen de tekst hieronder over.

Een moreel appel om in het reine te komen met een schande:
Wellicht zullen jullie iets vernemen van het artikel verschenen in Knack vandaag. Ik kreeg de kans voorbije weken een paar keer mijn overtuiging in de pers uit te leggen over wat mij motiveert in dit leven. Fundamenteel komt het erop neer dat mijn overtuiging is dat er de voorbije jaren roekeloos met de toekomst van onze kinderen is omgegaan. Terwijl mensen me kennen als hyperrationeel in de feitelijke kant van dossiers doe ik het wel met een enorm gevoel van empathie voor het lot van onze kinderen.  Eén daarvan, maar wellicht hetgene dat achteraf bekeken het wezenlijkste zal blijken te zijn, is het Dexia-dossier.
Ik moet het niet uitleggen aan jullie, het is fundamenteel ons bestel ondergravend, hoe:

1. onze maatschappij in gevaar werd gebracht door een bank risico's te laten nemen die oplopen tot fors meer dan 1000 miljard euro, risico's die niets van doen hadden met de reële economie van ondernemers (waarvan 437 miljoen in detroit, een stad die al decennia in verval is, maar een symptoomgeval is);

2. een management perfect op de hoogte was van de roekeloze risico's met sleutelpersonen in de auditcomités, bespaar me hier de namen te moeten noemen;

3. geld van een miljoen burgers werd gebruikt om 96% ervan in één aandeel te beleggen= dexia met het volledig schenden van het vertrouwen van coöperanten. De enige scheiding tussen die coöperanten en het speculatief hefboomfonds was een virtuele boekhouding, een boekhouding die niet strookte met de realiteit en tot het einde een waardering opnam voor haar dexiapositie tot boven de 8 euro terwijl al jaren de reële koers slechts een fractie daarvan was;

4. een management van gemeentelijke holding en arcoholding dat in de dexia-crisis een nieuwe lening aanging terwijl duidelijk was dat haar vorige lening niet meer terugbetaald kon worden= volgens ons recht, een zware bestuurdersfout;

5. een management van die holdings die aan stocklending deden en dus shorten op dexia faciliteerde wat gewetenloos was aangezien heel het lot van de vennootschap en dus het geld van de coöperanten afhing van datzelfde aandeel Dexia;

6. En als het allemaal fataal afloopt, de maatschappij chanteert en, zo ver te willen gaan een bankrun te organiseren.

Diegenen die dit en meer de voorbije jaren aangeklaagd hebben, werden ondertussen geïntimideerd, ...
Vandaag citeert Knack me op erg cassante wijze. Waarom ik dit gezegd heb? Ben ik zelf niet roekeloos, iets wat ik politiek en deel van het financiewezen aanwrijf?


Al jaren krijg ik boodschappen van mensen uit heel ons land dat ze het niet meer aankunnen. Dat ze ofwel het land gaan verlaten of wanhopige zaken zullen doen (gisteren nog een ondernemer die zei dat hij zijn zoon ondersteunt om echte "straat"actie te gaan ondernemen, swear to god).
Voor mij is mijn engagement geen louter theoretische zaak.

In mijn oordeel kan er enkel iets fundamenteel veranderen, als de aanleiding een zaak is die zo schokkend maar ook zo maatschappelijk relevant is dat men er niet in KAN slagen om het allemaal in de doofpot te stoppen.
In mijn nuchtere analyse was deze case zo'n kans. En ik heb die gegrepen. Vanuit overtuiging en loyauteit.
Ik heb 2 jonge kinderen van 2 en 7. Ik ben me bewust dat ik een risico nam. Maar ik probeer mezelf tegenover mijn kinderen te verantwoorden (en hopelijk zullen ze dat ooit begrijpen) dat ik dit niet roekeloos was. Ik heb potentiële baten voor de maatschappij afgewogen tegenover potentiële kosten voor de maatschappij.
Ik heb gehandeld in eer en geweten. Ik denk tot vandaag dat er een kans is (een enige kans) dat dit een dynamiek in gang kan zetten waar we allang op zitten te wachten,

Mag ik hopen op jullie ondersteuning op welke wijze dat mogelijk is?
Getekend: Ivan Van de Cloot