Tot 2000 produceerde Electrabel nog meer elektriciteit dan België verbruikte en werd jaarlijks een flinke portie elektriciteit uitgevoerd. Vandaag moeten we noodgedwongen een groot deel van onze elektriciteit invoeren en zijn we in noodsituaties volledig afhankelijk van het buitenland. Hoe is het mogelijk dat een land, dat decennialang de meest efficiënte elektriciteitsproducenten huisvestte en wereldwijd mee aan de top stond op het gebied van nucleaire elektriciteitsproductie en kennis, op 20 jaar tijd degradeerde naar de status van een paria die zijn eigen lot niet meer in handen heeft?
Op het moment dat onze onbekwame, wereldvreemde, corrupte politici op 31 januari 2003 de wet op de sluiting van de Belgische kerncentrales goedkeurden, was het voor de kenners duidelijk dat België in zware problemen ging komen als er niet binnen de twee jaar een duidelijk plan voor de vervanging van meer dan 60% van de Belgische elektriciteitsproductie op tafel gelegd zou worden. Achttien jaar later wacht de Belgische burger nog steeds op dat cruciale, sluitende plan om onze elektriciteitsvoorziening te verzekeren.
Toen in 2005 Suez een bod op Electrabel lanceerde, kreeg die absurde sluitingswet een speciale betekenis want dat gaf Suez de gelegenheid om een slordige tien miljard euro korting in de wacht te slepen. Werd een deel van die miljarden gebruikt om de medeplichtige Belgische politici te danken voor hun vrijgevigheid/verraad? Guy Verhofstadt en Didier Reynders speelden een sleutelrol in dit perfide spel. Guy Verhofstadt is ondertussen een welstellend man en Didier Reynders werd zowaar opgenomen in het Légion d'Honneur terwijl Pierre Wunsch, die van 2001 en 2008 gepositioneerd was bij Tractebel en Electrabel, door Reynders beloond werd met de lucratieve en invloedrijke post van gouverneur van de Nationale Bank van België. Dankzij mijn interventies in het dossier werd Suez, na lang aandringen, gedwongen om het zo te verwoorden:
"Bij onze berekeningen van de waarde van Electrabel werd er geen rekening gehouden met de mogelijke verlenging van de levensduur van de Belgische kerncentrales maar wel met de kosten voor de vervanging ervan".
Geen rekening houden met de mogelijke miljardenbonus maar wel met alle mogelijke extra kosten, het was een droomdeal voor Suez. Vanaf dat moment was het voor Suez gegarandeerd altijd kassa. Kerncentrales langer open? Kassa! Kerncentrales sluiten? Suez zit op de eerste plaats om België tegen de gepaste vergoeding de nodige elektriciteit te leveren. De toenmalige Bankcommissie, onze corrupte politici en de Belgische pers zwegen als vermoord en lieten het passeren. Dit betekende voor Suez onmiddellijke een bonus van tien miljard euro. Over de extra inkomsten op lange termijn kan enkel gespeculeerd worden doch dat men je weinig kan maken als je de sleutel in handen hebt om een land zonder stroom te zetten, heb je altijd wel een onwaarschijnlijk strategisch voordeel.
Belangrijk om weten is dat de nieuwbouwwaarde van de Belgische kerncentrales in 2005 16 miljard euro bedroeg en dat met een investering van 300 miljoen euro de levensduur van die performante en volledig afgeschreven centrales op een veilige manier met 20 jaar kon verlengen! De extreem goedkope en meest milieuvriendelijke elektriciteit lag als het ware voor het oprapen.
Albert Frère, de belangrijkste Belgische aandeelhouder van Electrabel, droomde ervan om eindelijk aanvaard te worden in de comfortabele Parijse salons, dat is er nooit van gekomen. De Belgische gemeenten waren ook onmiddellijk voorstander omdat de zittende politici dan de kans kregen om een berg geld te verprutsen om hun herverkiezing in 2006 te verzekeren. Sommige steden en gemeentes waren zelfs zo slim om bijkomend hun belang in DEXIA op te drijven. Dat bleek een paar jaar later niet zo'n verstandige beslissing.
En wat met de jaarlijkse gulle dividenden van de gemeentes die men jaarlijks zou moeten missen om de begroting op orde te houden? Zoals ik in 2005 voorspelde en persoonlijk voor het Hof van Beroep te Brussel gepleit heb zouden onze politici dat zouden oplossen door de distributietarieven fors te verhogen. De manier waarop deze voorspelling tijdens de voorbije 16 jaar uitgekomen is, overtreft echter mijn stoutste dromen.
De belangrijkste vragen die ik destijds stelde en genegeerd werden door de pers:
"Welk land verkoopt zijn monopolie-elektriciteitsproducent aan een buitenlandse holding?"
"Wat gaan daar op lange termijn de gevolgen van zijn?"
De antwoorden op die vragen werden in de loop der jaren geleverd en boezemen angst in voor de toekomst. Terwijl Electrabel vroeger ieder jaar prachtige winsten genereerde, pakken belastingen betaalde in België en mooie dividenden uitkeerde aan de aandeelhouders werden sinds de overname al vlug alle winsten versluisd naar Parijs en werd Electrabel intussen chronisch verlieslatend.
De productie en distributie van elektriciteit is een complex gegeven waarbij zowel te weinig als teveel stroom op het net voor een black-out zullen zorgen. Dit betekent dat je alle onbetrouwbare productie zoals zon en wind moet afdekken met andere productie in reserve. Dat probleem is de oorzaak van de discussies over de nieuwe gascentrales. De diepgaande studies over de problematiek werden reeds tien jaar geleden uitgevoerd en ik heb de eer en het genoegen gehad om die te kunnen inkijken. Met een vreemd gevoel kan ik meegeven dat die studies duidelijk aangeven dat in het geval van een zware black-out op veel plaatsen tot meer dan drie dagen kan duren vooraleer mensen terug aangesloten worden op het net. Een koudegolf in de winter met mist en geen wind en de toestand wordt penibel. Ik word in Afrika wekelijks geconfronteerd met black-outs en ik kan verzekeren dat het geen pretje is want heel wat zaken waar je gewend aan bent geraakt, kun je moeilijk missen. Centrale verwarming, kookplaten, warm water, communicatie, elektrische auto's... een groot stuk van ons leven is gekoppeld aan de beschikbaarheid van elektriciteit. Hoe hebben we het in België zo ver laten komen? Heeft zowat iedereen zich laten verleiden door het bedrieglijke groene waas voor de ogen?
Wordt vervolgd.....
